Tiêu chuẩn tự ứng cử đại biểu Quốc hội

Bạn đọc hỏi: Người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND phải đáp ứng các tiêu chuẩn nào?

Tạp chí Tổ chức nhà nước thông tin như sau: 

Theo cuốn sách “Hỏi – Đáp về bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026” do Hội đồng bầu cử quốc gia tổ chức biên soạn:

Người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân phải đáp ứng các tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, tiêu chuẩn của đại biểu Hội đồng nhân dân quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Theo các quy định mới được sửa đổi, bổ sung của 02 đạo luật nói trên thì đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân phải có các tiêu chuẩn sau đây:

– Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

– Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam.

– Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

– Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân.

– Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.

– Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội, hoạt động của Hôi đồng nhân dân.

Người tự ứng cử, người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân của địa phương nào thì phải là người đang cư trú hoặc công tác thường xuyên ở địa phương đó.

Ngoài ra, đối với người được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội đang công tác tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước ngoài việc đảm bảo các tiêu chuẩn chung còn phải là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tiêu biểu, xuất sắc; có quan điểm, lập trường chính trị vững vàng, có năng lực phân tích, hoạch định chính sách, xây dựng pháp luật, có chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với vị trí dự kiến, thể hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, không vi phạm quy định về những điều đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức không được làm. 

Đối với người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đang công tác tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước nói chung phải là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tiêu biểu; có tư tưởng chính trị vững vàng; có năng lực xây dựng chính sách và khả năng tổ chức hoạt động giám sát, có chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với vị trí dự kiến; thể hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, không vi phạm quy định về những điều đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức không được làm.

Không giới thiệu và đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực; có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị thanh tra, kiểm tra dấu hiệu vi phạm; người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra vụ, việc tham nhũng, lãng phí, mất đoàn kết; những người vi phạm Quy định số 126-QĐ/TW ngày 28 tháng 02 năm 2018 của Bộ Chính trị hoặc có vấn đề về chính trị chưa được kết luận. Kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền tham gia Quốc hội, Hội đồng nhân dân.

Ngoài các tiêu chuẩn chung nói trên, người được giới thiệu ứng cử để làm làm đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách còn cần đáp ứng thêm một số tiêu chuẩn cao hơn về trình độ chuyên môn, vị trí công tác đang đảm nhiệm, về tình hình sức khỏe và độ tuổi ứng cử, tái cử (nêu cụ thể tại Hướng dẫn số 36-HD/BTCTW ngày 20 tháng 01 năm 2021)../

Nhật Nam

Trả lời: Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, người ứng cử đại biểu Quốc hội phải đáp ứng tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội, người ứng cử đại biểu HĐND phải đáp ứng tiêu chuẩn của đại biểu HĐND quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Theo quy định, người ứng cử đại biểu Quốc hội phải đáp ứng đủ 6 tiêu chuẩn: Trung thành với Tổ quốc, nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam. Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội. Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, được nhân dân tín nhiệm. Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.

Người ứng cử đại biểu HĐND phải đáp ứng đủ 5 tiêu chuẩn: Trung thành với Tổ quốc, nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam. Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Có trình độ văn hóa, chuyên môn, đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu; có điều kiện tham gia các hoạt động của HĐND. Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, được nhân dân tín nhiệm.

Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 2, Điều 36, Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, người tự ứng cử, người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND của địa phương nào thì phải là người đang cư trú hoặc công tác thường xuyên ở địa phương đó.

Báo Quân đội nhân dân trân trọng cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi.

QĐND

Ông Hầu A Lềnh trả lời báo chí vấn đề liên quan đến người tự ứng cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Ảnh: mattran.org.vn

Theo quy định tại Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, người ứng cử ĐBQH phải đáp ứng được các tiêu chuẩn của ĐBQH quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội (Điều 2 Luật số 57/2014/QH13 ban hành ngày 20/11/2014).

Theo Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo công tác bầu cử UBTƯ MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh, để trở thành ĐBQH trước hết mỗi ứng cử viên (người được giới thiệu ứng cử hoặc tự ứng cử), phải tôn trọng các tiêu chuẩn được quy định trong các văn bản pháp luật, đồng thời phải thực sự tiêu biểu về năng lực, đạo đức để xứng đáng đại diện cho tiếng nói, nguyện vọng của cử tri cả nước.

Về việc tự ứng cử ĐBQH khóa XV, trao đổi với báo chí mới đây, ông Hầu A Lềnh cho biết  người tự ứng cử gửi đơn và hồ sơ đến Ủy ban Bầu cử cấp tỉnh, thành phố nơi mình cư trú hoặc công tác thường xuyên.

Đối với cán bộ, công nhân, viên chức tự ứng cử trong bộ máy Nhà nước thì theo quy định người đó phải được cơ quan, đơn vị quản lý xác nhận đồng ý thì cá nhân mới tiếp tục nộp hồ sơ.

Với cá nhân tự ứng cử sẽ căn cứ theo các quy định pháp luật, hướng dẫn về bầu cử để làm đơn gửi đến Ủy ban Bầu cử cấp tỉnh, thành phố liên quan.

Sau khi nhận và xem xét hồ sơ nếu thấy hợp lệ thì Ủy ban Bầu cử cấp tỉnh, thành phố chuyển hồ sơ của người tự ứng cử tại địa phương đến Hội đồng Bầu cử quốc gia; chuyển danh sách trích ngang lý lịch, bản sao tiểu sử tóm tắt và bản kê khai tài sản, thu nhập của người tự ứng cử tại địa phương đến Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, thành phố để đưa vào danh sách hiệp thương.

Cũng theo ông Hầu A Lềnh, ứng cử là quyền của công dân. Quyền tự ứng cử không bị hạn chế, người được giới thiệu ứng cử và tự ứng cử đều có quyền lợi như nhau và các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm tạo điều kiện cho họ tham gia.

Liên quan đến cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, tại phiên họp thứ 3 Hội đồng Bầu cử quốc gia vào chiều ngày 3/3, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh từ nay đến ngày bầu cử (23/5/2021) thời gian không còn nhiều, công việc còn lại rất lớn.

Do đó, việc triển khai công tác bầu cử cần tiếp tục thực hiện khẩn trương, thận trọng, tạo cơ sở để việc lãnh đạo, chỉ đạo cuộc bầu cử trên phạm vi cả nước đạt được mục đích, yêu cầu, bảo đảm nhân dân, cử tri cả nước được tham gia ứng cử, bầu cử một cách dân chủ, công bằng theo đúng quy định của pháp luật.

BT